01:31
Lukomir je selo na južnim obroncima planine Bjelašnice. Ovo najviše naseljeno mjesto u Bosni i Hercegovini i jedino naselje iznad 1.300 metara nalazi se na 1.495 metara nadmorske visine.
Veći dio puta je asfaltiran, a zadnjih 11 kilometara je vijugava makadamska cesta koja prvo vodi kroz ogoljene kraške krajolike, a potom kroz pejzaže sa cvijetnim livadama.
Pješice je do sela moguće doći i preko dvije planinarske staze, koje kreću iz sela Umoljani na Bjelašnici.
Živi etno muzej
Lukomir je poput živog etno muzeja, u kojem se praktikuju običaji nomadskih plemena i živi tradicionalnim načinom života Dinarskih gorštaka. Bitan je dio historijskog, kulturnog, arhitektonskog i ambijentalnog naslijeđa BiH, a stećci raštrkani oko sela govore da je ono bilo naseljeno još u 14. i 15. vijeku.
Stanovništvo Lukomira vodi porijeklo sa Podveležja, suhog platoa u Hercegovini. Polunomadska plemena ovčara ljeti su se zbog nedostatka vode sa velikim stadima selila na bogate pašnjake Bjelašnice. Većina ih se trajno nastanila u kanjonu Rakitnice, a kasnije i na mjestu današnjeg Lukomira.
Gradeći sezonska naselja, koja su kasnije prerasla u selo, tu su se većinom naseljavali pripadnici plemena Čomor i Masleša, što su danas jedine porodice koje žive u Lukomiru.
Sprva je postojalo samo selo Donji Lukomir, udaljeno oko 3 kilometra od današnjeg sela.
Početkom 20. vijeka Gornji Lukomir se spominje kao ljetno selo, mjesto gdje stanovnici Donjeg Lukomira dovode stoku na ispašu, da bi oko 1950. godine stanovništvo preselilo u Gornji Lukomir zbog bolje povezanosti sa ostatkom svijeta.
Selo je jedinstveno po kamenim kućama prekrivenim hrastovom, jelovom i bukovom šimlom. Kuće imaju četvrtastu osnovu sa ložištem u sredini, a na kamenim zidovima postavljeni su mali prozori. Prilikom izgradnje domova stanovnici su se prilagodili posebnostima terena i surovoj planinskoj klimi.
Sezonski život
U Lukomiru se već nekoliko godina živi sezonski. Od maja do oktobra seljani se bave zemljoradnjom i stočarstvom, a zimi se spuštaju sa planine, jer se tada selu ne može pristupiti zbog višemetarskih nanosa snijega.
Od 50 kuća u selu 21 je ljeti naseljena, a za lijepog vremena na pašnjacima oko Lukomira pase i do 4.000 ovaca, koje se noću čuvaju u kamenim ogradama omeđenim torovima.
Selo posjeduje svu neophodnu infrastrukturu - telefon, struju, vodu i kanalizaciju. Ima vlastito groblje, a davne 1969. mještani su izgradili džamiju, koja je renovirana 2014. godine.
Sa vidikovaca iznad sela pogled se pruža na vijenac planine Visočice, koja se obrušava u 800 metara dubok kanjon rijeke Rakitnice, najdublji u Evropi nakon kanjona Tare.
Danas je Lukomir top destinacija za seoski turizam.
U nekoliko ugostiteljskih objekata posjetioci mogu uživati u gostoprimstvu i tradicionalnim kulinarskim specijalitetima, a kao uspomenu na boravak u posljednjem bosanskom selu mogu kupiti i neku od rukotvorina vrijednih seljana.
Izvor: sarajevo.travel
Nema komentara
Objavi komentar